Choroby zakaźne mniej groźne? Schorzenia serca NADAL ZABÓJCĄ numer JEDEN

Można spodziewać się, że w 2021 r., gdy ogłoszony zostanie coroczny raport Global Health Estimates WHO choroby zakaźne, za sprawą SARS-CoV-2/COVID-19, „poprawią” swoją pozycję w „rankingu”. W opinii dyrektora generalnego WHO dr. Tedrosa Adhanoma Ghebreyesusa nowe szacunki powinny skłonić do zintensyfikowania, diagnozowania i leczenie chorób zakaźnych. WHO uważa, że wzmocniona powinna być podstawowa opieka zdrowotna. Zdaniem szefa WHO to na niej „opiera się wszystko, od zwalczania chorób niezakaźnych po zarządzanie globalną pandemią”. Mimo wzrostu zagrożenia ze strony chorób zakaźnych, to „zwykłe” choroby serca są od 20 lat zabójcą numer jeden. Tak w świecie, jak w Polsce. „Liczba zgonów z powodu chorób serca wzrosła o ponad 2 miliony od 2000 r., do prawie 9 milionów w 2019 r.” - czytamy w komunikacie WHO. Niepokojące są dane o śmiertelności wskutek najczęstszej choroby cywilizacyjnej, czyli cukrzycy. Wzrosły o 70 proc. na całym świecie w latach 2000-2019.

Dziś wypowiadając słowa „choroba zakaźna”, do głowy przychodzi jedna konkretna. W 2019 r. jeszcze jej nie notowano. I niewielu laików do chorób zakaźnych zaliczyłoby… zapalenie płuc. Tymczasem jest ono jak najbardziej zakaźną chorobą. Wywołują ją nie tylko czynniki zewnętrzne. Przede wszystkim pneumokoki. Rzadziej przyczyną choroby są wirusy. Infekcje bakteryjna i wirusowa są zakaźne. „W 2019 r. zapalenie płuc i inne infekcje dolnych dróg oddechowych były najbardziej śmiercionośną grupą chorób zakaźnych i razem plasowały się na czwartym miejscu wśród najczęstszych przyczyn zgonów. Jednak w porównaniu z 2000 r. infekcje dolnych dróg oddechowych pochłonęły mniej ofiar niż w przeszłości, a globalna liczba zgonów spadła o prawie pół miliona” – komunikuje WHO.

W globalnym ujęciu HIV/AIDS spadły z 8. najczęstszej przyczyny zgonów w 2000 r. do 19. w 2019 r. To za przyczyną powszechnych testów i rozwoju leczenia farmakologicznego. Z pierwszej dziesiątki chorób-zabójców wypadła gruźlica. W 2020 r. był na 7. miejscu, a w 2019 już na 13., a liczba zgonów zmalała o 30 proc. w porównaniu do 2000 r.

To są średnie globalne. W państwach słabo rozwiniętych (głównie w Afryce i części Azji) jest gorzej. Taka gruźlica w Afryce jest 8. z 10 najczęstszych przyczyn zgonów, a w Azji Południowo-Wschodniej jest na 5. miejscu. „Nowe szacunki podkreślają również żniwo, jakie choroby zakaźne nadal gromadzą w krajach o niskich dochodach: 6, z 10 głównych przyczyn zgonów w krajach o niskich dochodach to nadal choroby zakaźne, w tym malaria (6. miejsce), gruźlica (8. miejsce) i HIV/AIDS (9 miejsce).

Tymczasem w ostatnich latach raporty WHO zwracają uwagę spowolnienie postępu w zwalczaniu chorób zakaźnych, takich jak HIV, gruźlica i malaria. W sytuacji pandemicznej, gdy walka z SARS-CoV-2/COVID-19 zdominowała (poza Afryką) systemy ochrony zdrowia, należy spodziewać się, wzrostu umieralności spowodowanych innymi chorobami. Przyznaje to poniekąd WHO: „Dostępność usług w zakresie zapobiegania chorobom, diagnozowania ich i leczenia ma kluczowe znaczenie dla ograniczenia liczby zgonów i niepełnosprawności, wpływając na to, gdzie klasyfikowane są różne schorzenia. Te nowe szacunki wyraźnie wskazują, gdzie dodatkowe inwestycje w usługi są najpilniej potrzebne”.