Badaniu w kierunku jaskry powinny poddawać się raz do roku wszystkie osoby po 55 roku życia. Szczególnie ci, którzy znajdują się w grupie podwyższonego ryzyka, a więc osoby z obciążonym jaskrą wywiadem rodzinnym, z wadami wzroku(krótko-, dalekowzroczność), nadciśnieniem tętniczym, zaburzeniami krążenia (często sygnalizowane przez stale zimne dłonie i stopy), z cukrzycą, migreną, częstymi bólami głowy.
Z ciekawą inicjatywą, która jest wynikiem 2-letnich prac, wystąpiło Centrum Jaskry, utworzone przez prof. Jerzego Szaflika, założyciela Centrum Mikrochorurgii Oka „Laser”, placówki, która jest częścią ośrodka badawczo-naukowego Centrum Badań Medycznych Brand Med. Ta inicjatywa to powołanie platformy e-jaskra, systemu nowatorskich badań przesiewowych w kierunku jaskry, opartego o sztuczną inteligencję. W praktyce wygląda to tak, że najpierw odbywa się badanie, w oparciu o komputerowa analizę barwnego zdjęcia dna oka, uzupełnioną o bezkontaktowy pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego. Następnie sztuczna inteligencja przyporządkuje dane zdjęcie do kategorii „zdrowej” lub „chorej”, korzystając z tzw. sieci neuronowej, czyli bazy wiedzy, wprowadzonej do systemu. Do stworzenia bazy posłużyło ponad 2500 zdjęć osób zdrowych i chorujących na jaskrę, dostarczonych przez Poradnię Jaskrową Szpitala Okulistycznego oraz Centrum Mikrochirurgii Oka „Laser” w Warszawie. Co istotne, e-jaskra posiada zdolność do tzw. głębokiego uczenia się, a więc samodoskonalenia z każdym wykonanym badaniem.
System opracowała powołana i kierowana przez prof. Jerzego Szaflika interdyscyplinarna grupa naukowców. W pracach wzięli udział okuliści: prof. Jacek szaflik, dr hab. n. med. Anna Zaleska- Żmijewska oraz zespół prof. Jacka Pniewskiego z Katedry Fizyki Optycznej Wydziału Fizyki UW, a także eksperci technik komputerowych.
Samo badanie jest krótkie, nie wymaga przygotowania po kilku minutach otrzymuje się wynik, np. w formie sms-a czy e-maila. Badanie określa podejrzenie występowania jaskry, jeśli system potwierdzi podejrzenia schorzenia, wynik badania zawierać też będzie zalecenie konsultacji okulistycznej.
- Ponieważ w Polsce brak systemowych programów badań przesiewowych w kierunku jaskry, platforma e-jaskra może być przełomem również w obszarze prowadzonej diagnostyki, gdyż ma ogromny potencjał, aby stać się podstawą pierwszego ogólnopolskiego programu badań przesiewowych w kierunku jaskry. – powiedział prof. Jerzy Szaflik.
Program badań przesiewowych e-jaska został objęty patronatem honorowym kardynała Kazimierza Nycza oraz Ministra Zdrowia, prof. Łukasza Szumowskiego.
Bezpłatne badania przesiewowe w Centrum Jaskry w Warszawie będzie można przeprowadzać już od 2. grudnia, przez trzy miesiące.