Grozi nam epidemia ... odry? Szokujące dane

– Odra to jedna z groźniejszych chorób zakaźnych, którą w znacznej mierze udało się kontrolować dzięki szczepieniom ochronnym. Niestety rozpowszechniające się wątpliwości co do bezpieczeństwa szczepień w ogóle, a zwłaszcza w odniesieniu do odry spowodowały, że odsetek niezaszczepionych dzieci rośnie, a efektem tego jest znaczny wzrost zachorowań na tę chorobę – ostrzega dr hab. n. med. Iwona Paradowska-Stankiewicz krajowy konsultant w dziedzinie epidemiologii.

Wirus odry przestaje się rozprzestrzeniać w populacji dopiero, gdy zaszczepionych jest przynajmniej 95% osób. Dzięki wprowadzeniu obowiązkowych szczepień przeciw odrze, niemal zapomnieliśmy o tej niezwykle niebezpiecznej chorobie. Niestety jesteśmy świadkami niepokojącego wzrostu zachorowań na odrę. Według statystyk jest prawie pewne, że niezaszczepione dziecko na nią zachoruje, a jeden chory może zarazić od 15 do 20 osób, podczas gdy osoba chorująca na grypę zaraża do 3 osób. UNICEF Polska informuje, że poziom zaszczepienia dzieci na odrę spadł u nas do poziomu poniżej 93 proc. To oznacza, że straciliśmy odporność zbiorową na tę chorobę. W ciągu ostatnich 10 lat liczba odmów szczepień w Polsce wzrosła o prawie 14 razy. To przełożyło się na wzrost liczby nowych zachorowań.

Odra jest bardzo zaraźliwą chorobą wirusową. Łatwo się rozprzestrzenia. Wirus odry przenosi się: drogą powietrzno-kropelkową, razem z wydzieliną z dróg oddechowych:

podczas kaszlu, wydmuchiwania nosa, mówienia,  wirus odry może przetrwać i pozostać zakaźny do 2 h na powierzchniach (np. blacie stołu) skażonych wydzielinami osoby chorej lub zawieszony w kropli aerozolu w powietrzu.

Do zakażenia wirusem odry może dojść nawet po tym, jak zakażona osoba opuści pomieszczenie.

Jak twierdzą eksperci na spadek wyszczepienia dzieci mają wpływ wciąż rosnące ruchy antyszczepionkowe, a także pandemia COVID-19 i związane z nią problemy z dostępem do usług w przychodni opóźnia część szczepień obowiązkowych.

Szczepionka przeciw odrze występuje w postaci połączonej jako szczepionka przeciw odrze, śwince i różyczce (tzw. MMR). Zawiera żywe, osłabione wirusy (po szczepieniu nie przenoszą się one na inne osoby z otoczenia dziecka). Szczepienie przeciw odrze należy do szczepień obowiązkowych (bezpłatnych) podawanych w Polsce w 13 – 14 miesiącu życia – dawka I oraz w 10 roku życia – dawka II przypominająca.

Eksperci wskazują, że szczepienie przeciw odrze ma bardzo dużą skuteczność. Podanie drugiej dawki pozwala uzyskać niemal stuprocentową odporność, która utrzymuje się do końca życia.

Odra objęta jest programem eliminacji koordynowanym przez Światową Organizację Zdrowia (WHO). W 2001 roku na spotkaniu Europejskiego Biura Regionalnego WHO w Kopenhadze opracowano strategiczny plan osiągnięcia przerwania transmisji wirusa odry i potwierdzenie jego eliminacji we wszystkich 51 krajach Regionu Europejskiego w terminie do 2020 roku.

Eliminacja odry w kraju możliwa jest pod warunkiem:

osiągnięcia 95% poziomu zaszczepienia populacji,monitorowania sytuacji epidemiologicznej,rejestrowania wszystkich podejrzeń odry,prowadzenia diagnostyki laboratoryjnej (Laboratorium Referencyjne WHO, Zakład Wirusologii NIZP-PZH).

Badanie laboratoryjne w kierunku odry można wykonać bezpłatnie w laboratorium referencyjnym w Zakładzie Wirusologii NIZP-PZH w ramach projektu WHO.