Jak rozpoznać osteoporozę

Na osteoporozę najbardziej narażone są kobiety w okresie menopauzy i pomenopauzalnym, kiedy to wyraźnie spada poziom estrogenów w organizmie. Bo stężenie tych najważniejszych żeńskich hormonów ma istotne znaczenie w rzeszotowieniu kości. Utrata masy kostnej najwyraźniej zaznacza się w pierwszej dekadzie po menopauzie. Wówczas bardzo często zdarzają się u kobiet złamania prawie bez wyraźnego powodu. Np. podczas zeskoczenia z wyższego stopnia. A z pozoru niegroźne potknięcie może zakończyć się złamaniem nadgarstka czy szyjki kości udowej. Ogólna masa kostna może się zmniejszać nawet o 1,5-3 proc. rocznie. Kości stają się dziurawe, przypominają rzeszoto, gdyż ucieka z nich wapń i inne minerały.

Czynnikami sprzyjającymi chorobie, poza spadkiem stężenia estrogenów, jest palenie papierosów, dieta uboga w wapń, dziedziczność, zaburzenia hormonalne, przewlekłe przyjmowanie niektórych leków. Ostatnio naukowcy zwracają uwagę na nadmiar albo niedomiar aktywności fizycznej, które też mogą usposabiać do osteoporozy.

Jednym z pierwszych objawów osteoporozy jest ból w okolicach krzyża, który nasila się wraz ze spłaszczaniem się kręgów. Spowodowany jest on bardzo małymi złamaniami w kręgosłupie, tzw. kompresyjnymi, występującymi u ok. 1/3 kobiet powyżej 50. roku życia. Złamania takie prowadzą do zmniejszenia wzrostu i deformacji, popularnie zwanej wdowim garbem.

Lekarstwa skutecznie wpływają na spowolnienie utraty masy kostnej, a niekiedy mogą nawet spowodować jej przyrost. Im wcześniej rozpocznie się podawanie leków, tym bardziej prawdopodobne jest zwiększenie gęstości kości.

Leczenie farmakologiczne powinno być wsparte odpowiednią dietą bogatą w wapń (produkty mleczne, sardynki z puszki, niektóre liściaste zielone warzywa. Ale, uwaga, botwina, szpinak i szczaw nie są wskazane, gdyż szczawiany w nich zawarte utrudniają wchłanianie wapnia).

Aby zapobiegać osteoporozie, należy ograniczyć spożycie kawy do 1 filiżanki dziennie, więcej spacerować, a przy przyjmowaniu leków przeciw nadkwasocie unikać tych, które obniżają wchłanianie wapnia.