Wszystkie zatoki przynosowe (szczękowe, czołowe, klinowe, sitowe) to przestrzenie powietrzne zlokalizowane w twarzoczaszce. Biorą udział w ogrzewaniu, nawilżaniu i oczyszczaniu powietrza, którym oddychamy. Stanowią również, podobnie jak nos, barierę ochronną dla układu oddechowego. Zatoki nadają charakterystyczną barwę naszemu głosowi, wzmacniają konstrukcję czaszki - przy uderzeniu nie pęka, tylko chwilowo się odkształca. Jednak podstawowym zadaniem zatok jest produkcja rzadkiej wydzieliny śluzowej, która nawilża nabłonek oraz wdychane powietrze, a także zbiera z niego zanieczyszczenia i usuwa je do jam nosowych, a z nich na zewnątrz. Prawidłowe funkcjonowanie zatok jest więc zależne od swobodnego przepływu powietrza i przemieszczania się wydzieliny śluzowej.
Zobacz: Niemiecki dziennikarz o wyniku wyborów: Polacy będą żałować!
Niepokojące symptomy
Objawy choroby są zróżnicowane ze względu na to, w których zatokach przynosowych pojawił się stan zapalny, który powoduje ich obrzęk, ogranicza drożność i powoduje ból głowy lub uczucie ucisku w konkretnych rejonach. Ból zwiększa się przy nacisku danego miejsca. W przypadku zapalenia zatok szczękowych, które leżą pod oczami i po bokach nosa, ucisk lub ból głowy obejmuje twarz, zęby i czoło. W przypadku zapalenia zatok czołowych, które leżą na wysokości czoła, ucisk lub ból głowy obejmuje czoło. Przy zapaleniu zatok sitowych, które leżą nad nosem i po bokach oczu, ucisk lub ból głowy obejmuje ból za oczami, któremu towarzyszy także rozsadzający ból głowy.
Typowe objawy przy zapaleniu zatok to:
- niedrożność nosa: spowodowana jest stanem zapalnym błony śluzowej nosa, utrudnia swobodne oddychanie, częściej oddychamy przez usta;
- wyciek wydzieliny z nosa: kiedy przyczyną zapalenia są wirusy, wydzielina jest wodnista i przezroczysta, gdy zakażenie jest wywołane przez bakterie, katar jest gęsty i ropny;
- bóle głowy, ból w okolicach oczu i nosa: to najbardziej charakterystyczny objaw zapalenia zatok. Co go powoduje? W wyniku zapalenia wzrasta produkcja wydzieliny, której swobodny odpływ ograniczony jest przez obrzęk błon śluzowych. Wydzielina zalega w zatokach, co powoduje zmianę ciśnienia i ból. Nasila się on podczas żucia i przypomina ból górnej szczęki oraz zębów.
Objawy towarzyszące:
- zaburzenia węchu,
- gorączka,
- ból gardła,
- kaszel,
, zmęczenie,
- przykry zapach z ust.
Jak leczyć zatkane zatoki:
Dopóki za zapalenie zatok odpowiadają jedynie wirusy, infekcję możemy łatwo pokonać. Najważniejsze jest udrożnienie ujścia zatok, aby wydzielina mogła swobodnie odpływać. Należy sięgnąć po leki obkurczające błonę śluzową nosa w postaci kropli lub aerozolu. Pamiętajmy, że takie preparaty można stosować nie dłużej niż cztery dni. Można również zażywać leki przeciwbólowe, np. paracetamol czy ibuprofen, które obkurczają śluzówkę nosa, łagodzą ból i obniżają gorączkę. Przydatne będą inhalacje domowe udrażniające zatoki, takie jak napary z szałwii, mięty lub płukanie nosa roztworem soli.
Kiedy pojawią się objawy zakażenia bakteryjnego - ropny katar, gorączka, zatkany nos, ból głowy i twarzy, konieczny będzie antybiotyk. Terapia trwa do 14 dni. W poważniejszych przypadkach konieczna jest punkcja. Przy znieczuleniu miejscowym lekarz wprowadza przez nos do zatok igłę, odciąga zalegającą tam wydzielinę i przepłukuje zatoki roztworem antybiotyku. Jeśli i ta metoda nie pomaga, pozostaje leczenie operacyjne. Jej celem jest udrożnienie ujścia zatok i usunięcie fragmentów śluzówki zmienionych w wyniku zakażenia.