Kiedy w wykazie chorób pojawi się PPSD – syndrom stresu popandemicznego?

Co prawda wg jednego z przedstawicieli Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) pandemia jest dla współczesnych większą traumą niż dla naszych ojców czy dziadków była II wojna światowa, ale… Pomińmy milczeniem tę przerysowaną ocenę. Nie znaczy to, że należy bagatelizować wpływ epidemii na psychikę. Niektórzy specjaliści wnioskują, że przewlekły stres, lęki oraz wspomniana trauma związane są zespołem stresu popandemicznego. – COVID-19, a szczególnie jego druga fala, wpłynął istotnie na samopoczucie wielu osób. Nie dotyczyło to jedynie samej obawy przed zakażeniem, ale w dużej mierze obostrzeń sanitarnych, które w sposób istotny ograniczyły ruch społeczny i możliwość bezpośrednich kontaktów międzyludzkich. W Zakładzie Zdrowia Publicznego przeprowadziliśmy badanie ankietowe wśród pracowników korporacyjnych, czyli osób, które z założenia mają dużą styczność z pracą zdalną, czyli systemem pracy dominującym w wielu sektorach podczas pandemii. Badania wykazały, że pracownicy znacznie gorzej oceniali swoje samopoczucie wraz z rozwojem sytuacji epidemiologicznej, a nawet wykształciły się u nich objawy świadczące o początkowych fazach depresji. Nie zapominajmy, że był to czas dużego obciążenia dla sektora medycznego, a wiele grup pacjentów czekało na wykonanie planowanych zabiegów – relacjonuje dr n. o zdr. Mateusz Grajek (Śląski Uniwersytet Medyczny).

Wykazało się, że u pacjentów onkologicznych, szczególnie kobiet, istotnie zwiększył się poziom strachu związanego z ryzykiem zakażenia (porównując pierwszą i drugą falę pandemii). – Należy pamiętać również o dzieciach, które narażone są na wiele destabilizujących życie czynników powiązanych bezpośrednio z pandemią. Mnogość objawów psychicznych związanych z samą sytuacją epidemiologiczną lub przechorowaniem COVID-19 jest nieokiełznana, ważne jest, aby w tych trudnych sytuacjach dbać o komfort życia i zdrowie psychiczne. Skutki pandemii są długofalowe i nie ważne, czy nazwiemy je stresem popandemicznym, czy w inny sposób – uważa dr Grajek.

Pojęcie PPSD nie jest autorstwa ani naukowca z SUM, ani tym bardziej dziennikarza SE. Przypisuje się je psychoterapeucie Owenowi O’Kane. Lęk, niska samoocena, brak motywacji do funkcjonowania w społeczeństwie, apatia, zaburzenia snu, apetytu… „Jeśli przed pandemią funkcjonowaliśmy dobrze, a teraz doświadczamy tych symptomów, bardzo prawdopodobne, że to właśnie zespół stresu popandemicznego” – wskazywał O’Kane. Dodajmy, że szczególne psychiczne urazy wywołała pandemia w 2020 r. Teraz przyzwyczailiśmy się do tego, że jest z nami i – jak twierdzą eksperci – musimy się przyzwyczaić do tego, że SARS-CoV-2/COVID-19 będzie z nami.