Zawał nieco częściej dopada mężczyzn, ale to kobiety mają mniejsze szanse na przeżycie i jest on dla nich zdecydowanie groźniejszy. Im szybciej zostanie udzielona fachowa pomoc, tym większe są szanse na powrót do pełni zdrowia oraz zmniejszenie skutków ubocznych i rozległości zawału. Dlatego tak ważne jest poznanie wszystkich objawów zawału mięśnia sercowego.
Zawał to zamknięcie przepływu krwi przez naczynia wieńcowe. Najczęściej przyczyną jest miażdżyca – zablokowanie jednej z tętnic wieńcowych przez odkładający się cholesterol (złogi miażdżycowe). Zatkanie tętnicy powoduje szybkie obumieranie komórek mięśnia sercowego i doprowadza do zatrzymania pracy serca. Tylko szybka pomoc medyczna może powstrzymać ten proces i uratować przed śmiercią. Kardiolodzy mówią o tzw. złotej godzinie – to właśnie w tym czasie chory powinien znaleźć się na oddziale szpitalnym, gdzie zostanie udrożniona tętnica.
Objawy zawału serca
Najczęstsze objawy to silny ból w klatce piersiowej lub za mostkiem promieniujący do lewej ręki, utrudnione oddychanie, zawroty głowy i pocenie się. Ból stopniowo się nasila, pojawiają się też trudności z oddychaniem, oddech staje się płytki i urywany. Dolegliwości mogą promieniować w stronę szczęki, karku i ramion, a także pleców i górnej części brzucha. Boleć mogą też stawy łokciowe oraz barkowe. Czasami atakowi bólu towarzyszą mdłości, a nawet wymioty. Najczęściej chory odczuwa również silny niepokój, a nawet wpada w panikę.
Najczęstsze objawy:
* ból w klatce piersiowej - stały, silny, piekący, gniotący, dławiący, promieniujący do szyi, lewego ramienia, czasem do brzucha,
* duszność, trudności z oddychaniem, zawroty głowy, uczucie osłabienia, bladość powłok skóry, poty, dreszcze, zbyt szybkie lub zbyt wolne tętno,
* kołatanie serca,
* pieczenie (przypominające zgagę) lub ucisk za mostkiem,
* niekiedy nudności, wymioty lub omdlenie,
* niepokój, a nawet panika.
Kobiety mają mniejsze szanse na przeżycie zawału serca
Ból w klatce piersiowej promieniujący do lewej ręki to dla większości z nas najbardziej charakterystyczne objawy zawału serca. Są to najbardziej typowe dolegliwości, warto jednak pamiętać, że symptomy zawału mogą się być różne u kobiet i mężczyzn - u pań częściej pojawiają się objawy nietypowe. Mogą być to nudności, wymioty, zawroty głowy, ból promieniujący do prawej ręki (a nie lewej). Kobiety często przypisują je innym dolegliwościom lub zmęczeniu i nie zgłaszają się do lekarza. Przez to opóźnia się pomoc kardiologiczna, co sprzyja rozległym zawałom serca i większej śmiertelności wśród pań.
Objawy zawału serca u kobiet:
- uczucie pieczenia lub ucisku w klatce piersiowej (mylony jest ze zgagą , jednak nie ustępuje po przyjęciu preparatów mających ją złagodzić),
- pojawiające się niespodziewanie bóle mięśni (czasem towarzyszy im bezwład rąk),
- problemy z oddychaniem - oddech jest przyspieszony, spłycony; jego zmiana nie ma związku z dużym wysiłkiem fizycznym czy stresem; nie uspokaja się w czasie odpoczynku czy relaksu,
- wymioty oraz nudności,
- bardzo duże i nieadekwatne do wykonywanych czynności zmęczenie (zdarza się, że prowadzi do omdleń),
- ból, nawet jeśli pojawi się za mostkiem to rzadko jest na tyle silny, by od razu skojarzyć go z zawałem serca, bardzo często jednak pojawia się pod lewym łukiem żebrowym lub jedną z łopatek.
Czynniki ryzyka
Do najważniejszych czynników niosących za sobą ryzyko wystąpienia zawału należą m.in.:
- zwiększenie „złego” cholesterolu + frakcji LDL,
- nieleczone nadciśnienie tętnicze,
- otyłość,
- cukrzyca,
- palenie papierosów, picie alkoholu,
- nieprawidłowa dieta,
- uwarunkowania genetyczne,
- wiek - ponad 45 lat u mężczyzn oraz 55 lat u kobiet.
Jak zapobiegać?
Możemy znacznie zmniejszyć ryzyko zawału serca prowadząc zdrowy tryb życia. To pomaga:
- regularna aktywność fizyczna
- utrzymywanie prawidłowego poziomu cholesterolu
- rzucenie palenia papierosów
- prawidłowe leczenie nadciśnienia
- odpowiednie żywienie,
- optymalne wyrównanie cukrzycy
- ograniczenie spożycia alkoholu
- regularne badania profilaktyczne
- unikanie stresu
Pomóż sercu w czasie upału
O tym musisz pamiętać:
- spożywaj odpowiednią ilość płynów, najlepiej wodę, przynajmniej 2 l dziennie,
- odstaw kawę i alkohol,
- przejdź na lekkostrawną dietę, bogatą w owoce i warzywa,
- regularnie kontroluj ciśnienie,
- ogranicz ruch, nie przemęczaj się,
- chroń się przed słońcem- przebywaj w cieniu, noś nakrycie głowy,
- w czasie największych upałów unikaj wychodzenia z domu między godziną 10 a 15.