Minister zdrowia ma problem. Będzie konsultował się z Radą Języka Polskiego?

Środowiska nazywane prawicowymi, bądź za takie się uważające, są niechętne wprowadzeniu do życia publicznego feminatywów. Jak bowiem określić kobietę mającą stopień szeregowca – szeregówką, szeregowczynią? A pułkownika – pułkowniczką? Z utworzeniem feminatywu od (choćby) stopni wojskowych może być kłopot, w efekcie czego nowa forma może brzmieć tak dziwnie jak feminatyw od „gościa”. Tak to tłumaczy internetowa Poradnia Językowa PWN… „ Z utworzeniem formy żeńskiej od gość jest kłopot. Forma (...) nawiązuje swoją odmianą do stosunkowo nielicznej w polszczyźnie grupy rzeczowników żeńskich o zakończeniu -i, np. gospodyni, ksieni, pani, w liczbie mogiej: gospodynie, ksienie, panie. Istnieje ponadto potoczna forma gościówa, która w oficjalnych, a nawet neutralnych wypowiedziach byłaby niestosowna, ma zresztą węższe znaczenie niż gość, bo nawiązuje tylko do potocznego znaczenia „mężczyzna, facet”. W zestawieniu gospodyni i gościni to drugie słowo brzmi nawet dość zgrabnie, ale tak czy owak będzie budzić opory jak każdy wyraz nowy, na pozór niepotrzebny. Napisałem na pozór, gdyż rozpowszechnione jest przekonanie, że feministyczny program przebudowy języka jest jakąś fanaberią, że nie można go traktować poważnie. Jestem w tej kwestii odmiennego zdania, uważam, że należy zmieniać polszczyznę w takim zakresie, w jakim jest to możliwe, aby powiększać w niej obszary charakteryzujące się symetrią płci…” (prof. Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski).

I na takie argumenty, jakie przytoczył językoznawca, powołuje się samorząd lekarski. Zauważa, że zgodnie z ustawą o zawodach pielęgniarki i położnej, można używać, w przypadku, gdy wykonującym te zawody, jest mężczyzna określeń: „pielęgniarz”, „położny” (chociaż w tych zawodach panowie stanowią zupełny margines - se.pl). Zatem ORL uważa, że powinno być dozwolone także używanie w oficjalnych dokumentach sformułowań „lekarka”, „specjalistka” itp. Rada zaapelowała do ministra zdrowia, by znowelizował ustawę o zawodach lekarza i lekarza dentysty wprowadzając do nich odpowiednie feminatywy. „Wpisuje się to w zauważalną również w innych środowiskach ewolucję języka polskiego, mającą na celu zmniejszenie dyskryminacji grup mniejszościowych oraz zwiększenie widzialności kobiet w zawodach tradycyjnie wykonywanych przez mężczyzn. Tym samym przemiany językowe należy uznać za naturalne następstwo przemian społecznych. Jest to szczególnie ważne wyzwanie dla środowiska lekarskiego, ponieważ według oficjalnych danych Centralnego Rejestru Lekarzy kobiety stanowią aktualnie niemal 60 proc. wszystkich osób pracujących w zawodzie lekarza” – argumentuje ORL w Warszawie.

Teraz piłka jest po stronie resortu zdrowia. Ewentualna nowelizacja wspomnianej ustawy wywoła, w ramach konsultacji społecznych, żywą dyskusję. Bo raczej nie ma przeciwników by kobieta-lekarz mogła być „lekarką”. Czy jednak wszyscy medycy/medyczki będą podobnej opinii, gdy feminizacji poddane zostaną nazwy specjalizacji. O ile „lekarka-specjalistka psycholożka” brzmi, jak brzmi, to określenie „lekarka-specjalistka chirurżka” brzmi dźwięcznie, ale jakby nieco dziwnie. Zdecydowanie lepsze byłoby miano „lekarka-specjalistka chirurg”. I na koniec: żeńskie formy wyrazów (zawodów, funkcji itp.) istniały przed 1939 r. Jednak w 1945 r. skasowała je władza ludowa, bo zbytnio kojarzyły się z sanacyjną inteligencją.