Ochrona zdrowia przed nowym wyzwaniem. Dołączają do niej uchodźcy z Ukrainy

Choć jeszcze nie ma ogłoszonych zmian w prawie, to każda osoba przybywająca z Ukrainy, który szuka schronienia przed wojną w Polsce, już teraz może skorzystać z pomocy medycznej na zasadach, z jakich korzysta z niej każdy ubezpieczony, opłacający składkę zdrowotną. NFZ zobowiązał lekarzy do przyjmowania takich pacjentów. Każdy taki przypadek udzielenia pomocy medycznej (dotyczy to także lecznictwa zamkniętego, czyli szpitali) obywatelowi Ukrainy powinien być ewidencjowany. NFZ zapłaci (tym celu Fundusz musi - między innymi - dokonać zmian w oprogramowaniu zarządzania płatnościami za wykonane świadczenia medyczne). Pomoc ma być udzielana po okazaniu paszportu lub innego dokumentu potwierdzającego, że dana osoba mieszkała na Ukrainie. Jako, że część uciekinierów nie ma ukraińskich dokumentów, to podstawą do udzielenia pomocy medycznej jest zaświadczenie wydane przez Straż Graniczą RP. Nie wiadomo, jak długo uchodźcy ukraińscy będą przebywać w Polsce. Im będzie ich więcej, tym większe będzie wyzwanie dla systemu ochrony zdrowia. Choćby dlatego, że co prawda epidemia SARS-CoV-2/COVID-19 jest w tendencji spadkowej, ale nie znaczy to, że zniknęła, choć od 28 lutego nie obowiązuje już w Polsce większość dotychczasowych restrykcji sanitarnych.

W Polsce epidemiolodzy nie są zachwyceni poziomem tzw. wyszczepienia. To 58,71 proc. zaszczepionych pełnymi dawkami. Dla porównania: na Ukrainie ten wskaźnik wynosi ok. 35 proc. W Polsce żyje prawie 38 mln ludzi, na Ukrainie – 44 mln. U nas przez COVID-19 zmarło 111 tys. osób (5,6 mln zakażonych od początku epidemii). Na Ukrainie – 112 tys. (5,1 mln zakażonych).Zainteresowanie szczepieniami przeciw COVID-19 w Polsce (i nie tylko) wyraźnie osłabło, ale niebawem może się zwiększyć za sprawą ukraińskich uchodźców. W kontekście wymienionych współczynników wydawać może się, że decyzja o zwolnieniu uciekinierów z obowiązku poddania się kwarantannie wjazdowej i okazywania testów w kierunku koronawirusa jest dyskusyjna. Sytuacja jest jednak nadzwyczajna i rząd zdecydował się na podjęcie takiej decyzji. Bez niej przejścia graniczne. byłyby zakorkowane wielokilometrowymi kolejkami. Rząd nie bagatelizuje problemu i zapowiedział, że każdy uchodźca może się za darmo przetestować i zaszczepić. W jaki sposób Ministerstwo Zdrowia zachęci uchodźców do zaszczepienia się przeciw COVID-19? Trudno dziś prorokować w tej materii.

Potężny napływ fali ludzi z państwa, w którym system ochrony zdrowia różni się od naszego, w którym podejście do profilaktyki zdrowotnej różni się jeszcze bardziej od istniejącego w Polsce, może stanowić wyzwanie dla tego systemu. Należy wziąć pod uwagę nie tylko niski poziom zaszczepienia przeciw covidowi, ale także przed innymi chorobami zakaźnymi, które to szczepienia w Polsce są obowiązkowymi. Warto zacytować (za „Dziennikiem Gazetą Prawną), to co epidemiolog, prof. dr hab. n. med. Maria Korzeniewska-Koseła powiedziała o zagrożeniu gruźlicą. Otóż kiedy w Polsce liczba wykrytych przypadków tej (wydawałoby się już „wymarłej”) choroby wynosi 8,8 na 100 tys. mieszkańców, to na Ukrainie ten współczynnik wynosi 64,9/100000. Epidemiolog podkreśla, że to i tak nie dużo w stosunku do tego, co notuje się w Afryce (kilkaset przypadków na 100 tys. ludności), ale do Polski płyną ludzie z Ukrainy a nie Afryki. Generalnie ujmując poziom szczepień przeciwko chorobom zakaźnym na Ukrainie nie osiągnął standardu zalecanego przez Światową Organizację Zdrowia. Reasumując: z pewnością w Polsce znajdą się krzykacze krytykujący decyzje Ministerstwa Zdrowia. Warto byłoby, aby zastanowili się nad jednym: a gdyby oni byli na miejscu uciekinierów?