Oddawanie krwi nie szkodzi zdrowiu. Mamy ponad 620 tys. honorowych krwiodawców

Krew może oddać osoba pomiędzy 18. a 65. rokiem życia, która waży co najmniej 50 kg i cieszy się dobrym zdrowiem. Pomyślnie trzeba też przejść kwalifikację medyczną, w czasie której koniecznie należy poinformować personel o wszystkich schorzeniach, w tym przewlekłych, zabiegach i operacjach, a także przyjmowanych lekach. Każdy dawca ma też wykonywane podstawowe badanie krwi. – Jednorazowe oddanie krwi to 450 ml, tyle może oddać spokojnie drobna kobieta, jak i potężny mężczyzna. Sam zabieg pobierania krwi trwa ok. 5-6 min., natomiast wiążą się z tym jeszcze inne procedury; rejestracja, wstępne badania, pobranie krwi na morfologię i wywiad medyczny z lekarzem. Trzeba więc mieć troszeczkę tego czasu wolnego, w zależności też od tego, ilu jest chętnych – wyjaśnia PAP Michał Szostek.

Stwierdzenie „krew jest darem życia” jest tyleż truizmem, co prawdą. Jak na razie nie można wyprodukować jej pełnowartościowego substytutu. Dlatego jedyną możliwością pozyskania krwi dla celów medycznych jest jej donacja. Współcześnie w wielu państwach odchodzi się od krwiodawstwa płatnego na rzecz honorowego. Tak od lat jest w Polsce. Krew w 2022 r. oddało 620 tys. honorowych donatorów. Udało się pobrać 1,42 mln jednostek krwi. Jednostka krwi pełnej ma objętość ok. 500 ml, w tym 450 ml krwi plus płyn konserwujący.

Oddając co najmniej 6 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość innych jej składników (w przypadku kobiet jest to 5 litrów), można uzyskać tytuł oraz odznakę honorową „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi”. Mamy zasłużonych dawców I, II i III stopnia. Wszystko zależy od tego, ile litrów krwi, dawca przekazał na potrzeby innych. Donator, który oddał honorowo 20 litrów krwi otrzymuje odznaczenie „Honorowy Dawca Krwi – Zasłużony dla Zdrowia Narodu”.

Z krwi pełnej wykonuje się produkty krwiopochodne. Jednym z nich (w sumie 46) jest koncentrat krwinek czerwonych. Otrzymywany jest z jednej jednostki krwi pełnej poprzez usunięcie z niej 200-300 ml osocza. Przeciętnej postury dorosły człowiek ma w sobie 10 jednostek krwi. Krew stanowi ok. 9-10 proc. masy ciała. Na kilogram średnio przypada ok. 75 ml tego płynu. Dorosły człowiek, o przeciętnej wadze, ma w sobie od 4 do 6 litrów krwi. Mężczyźni mają więcej krwi niż kobiety. Ważący 70 kg mężczyzna ma 5,25 l krwi, a kobieta – o tej samej wadze – 4,55 l.

Średnie dzienne zapotrzebowanie na krew w Polsce wynosi ok. 4 tys. jednostek. W czasie pandemii, z uwagi na ograniczenie liczby przeprowadzanych operacji, utrzymywało się ono na poziomie 2,5 tys. Tradycyjnie wraz z wakacjami nadchodzi sezon niedoboru krwi. W wakacje dochodzi do zwiększonej liczby wypadków samochodowych, a honorowi dawcy urlopują się. Dla tego regionalne centra krwiodawstwa i krwiolecznictwa (jest ich 21 oraz dwa resortowe) w tym czasie apelują o oddawanie krwi przez tych, którzy jeszcze nie są uwzględnieni w Krajowym Rejestrze Dawców Krwi. Światowy Dzień Krwiodawstwa obchodzony jest w dniu urodzin Karla Landsteinera (1868-1943), odkrywcy grup krwi i współodkrywcy czynnika Rh. Najbardziej popularną grupą krwi w Polsce jest A Rh+. Najbardziej poszukiwane grupy to: B Rh-, A Rh-, A Rh+, 0 Rh-.