Moc osocza
Osocze jest to płynny składnik krwi stanowiący ok. 55 proc. jej objętości. Zawiera białka, witaminy, enzymy. Zawieszone są w nim także krwinki białe i czerwone oraz płytki krwi. Osocze odpowiedzialne jest za transport wody oraz substancji odżywczych do komórek, a także odprowadzanie z nich produktów przemiany materii.
Kto może oddać osocze?
Osocze mogą oddać osoby, które były zakażone koronawirusem, bądź chorowały na COVID-19 i wyzdrowiały. Muszą też spełnić następujące warunki:
- wiek: 18–65 lat,
- waga: co najmniej 50 kg,
- przebyły okres od zakończenia izolacji: co najmniej 14 dni.
Oprócz tego ozdrowieńców chcących oddać osocze dotyczą wymagania, jakie dotyczą wszystkich dawców krwi. Należy więc być zdrowym i nie leczyć się z powodu chorób przewlekłych. W przypadku osób, które miały w przeszłości przetaczaną krew lub jej składniki oraz kobiet po przebytej ciąży, wymagane będą dodatkowe badania. Z bycia dawcą osocza wyklucza: alkoholizm, lekomania, AIDS i nosicielstwo wirusa HIV oraz przebyte przeszczepy. Czasowo dyskwalifikują też badania endoskopowe, zabiegi chirurgiczne, kontakt z krwią drugiej osoby, naruszenie ciągłości skóry podczas zabiegów kosmetycznych np. tatuażu, szczepienia czy ostre stany uczuleniowe.
CZYTAJ: Szczepionka przeciwko COVID-19. Fakty i Mity
Kim jest ozdrowieniec?
- Osoba, u której za pomocą dostępnych testów wykryto wirusa (przebyła zakażenie bezobjawowo lub objawowo o różnym stopniu nasilenia)
- Osoba, u której nie stwierdzono wcześniej obecności wirusa za pomocą testów wymazowych RT-PCR, jednak testy wykazały, że obecnie w jej krwi znajdują się przeciwciała przeciwko wirusowi
Gdzie oddać krew?
Pobór krwi jest zarezerwowany tylko dla placówek wchodzących w skład Publicznej Służby Krwi. Uprawnione są do tego wyłącznie: Regionalne Centra Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa, Wojskowe Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa, Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa MSWiA oraz ich oddziały i stacje terenowe. Na wizytę w Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa umawiasz się telefonicznie lub e-mailowo.
Jak przebiega pobranie osocza?
W dniu oddawania osocza należy zjeść lekkie śniadanie i wypić około litra płynów bezalkoholowych. Po przybyciu do punktu krwiodawstwa trzeba się zarejestrować (konieczny jest ważny dokument tożsamości ze zdjęciem) i wypełnić kwestionariusz.
Następne będzie pobranie niewielkiej ilości krwi do analizy oraz wywiad lekarski (wraz z badaniem). Lekarz przeprowadzi ocenę wyników badań laboratoryjnych, przeanalizuje informacje zawarte w kwestionariuszu i dokona kwalifikacji do oddania krwi lub jednego z jej składników.
Sam zabieg jest bezpieczny i nie boli. Przeprowadzany jest dwiema metodami:
- plazmaferezy – podczas jednego wkłucia pobierana jest krew, która jest rozdzielana za pomocą separatora na osocze i pozostałe składniki, następnie przetaczana z powrotem do tej samej żyły. Ta metoda pozwala na uzyskanie do 750 ml osocza, trwa 30–40 minut.
- pobierania krwi pełnej – pobierane jest 450 ml krwi pełnej, z której następnie separowane jest osocze, już bez konieczności obecności dawcy. Jednorazowo można uzyskać ok. 200 ml osocza. Zabieg trwa ok. 10 minut.
ZOBACZ TAKŻE: Szczepienia przeciw COVID-19: krok po kroku
Możesz uratować kilka osób
Osocze jest poddawane procedurze redukcji patogenów i dzielone na dawki. Jedna jednostka osocza (tj. jedna dawka leku dla chorego na COVID-19) to ok. 200 ml. Ozdrowieniec, który trzykrotnie odda osocze, w odstępach tygodniowych, może przyczynić się do powstania dziewięciu dawek leku. Chorzy otrzymują w celu leczenia od 200 do 400 ml osocza ozdrowieńca. Zostając dawcą osocza, możesz ocalić kilka ludzkich istnień. Pobrane osocze trafia do ogólnej puli i jest wydawane zgodnie z zasadą pilności. Nie możesz go przeznaczyć dla konkretnego pacjenta.
Przywileje dla dawców osocza
Pamiętaj, że jeśli zdecydujesz się oddać swoje osocze innym pacjentom, możesz liczyć na ulgi:
- zwolnienie od pracy w dniu, w którym oddajesz krew, i na czas okresowego badania lekarskiego dawców krwi,
- zwrot utraconego zarobku,
- zwrot kosztów przejazdu,
- posiłek regeneracyjny.
Dodatkowo ze względu na duże zapotrzebowanie na osocze ozdrowieńców przysługują ci:
- dwa dni wolne od świadczenia pracy dla Honorowych Dawców Osocza i Honorowych Dawców Krwi,
- ulga za transport kolejowy (33 proc.),
- pakiet konsultacji medycznej przez rok od ostatniego oddania krwi,
- prawo do korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej i usług farmaceutycznych.
Ważne!
Osocze krwi to darowizna, którą możesz odliczyć od podatku. Do odliczenia konieczne jest zaświadczenie, z którego wynika ilość bezpłatnie oddanej krwi lub jej składników. Ulgę na darowiznę krwi wykazujesz w załączniku do PIT-u rocznego, tj. PIT/O.