Dla kogoś, kto ma jedną z najniższych emerytur czy rent, choruje przewlekle i w ciągu miesiąca musi zażywać dziesiątki rozmaitych preparatów, każda złotówka ma znaczenie. Nie zawsze jednak zdrowie pozwala na bieganie po mieście, żeby znaleźć leki w promocyjnej cenie
Co robić, kiedy apteka oferująca leki w promocji znajduje się na drugim końcu miasta? Nie jest to sytuacja bez wyjścia. Wtedy należy poprosić o tańszy, często nawet sporo, lek generyczny, czyli zamiennik. Jego cena będzie niższa niż cena leku sprzedawanego w promocyjnej cenie. I tak np. cena jednego z leków na wrzody żołądka wynosi ok. 43 zł, a innego, generycznego - 13 zł. Jeden z leków na obniżenie poziomu cholesterolu kosztuje ok. 31 zł, a jego generyczny odpowiednik - 8 zł.
Co to takiego jest lek generyczny?
Firma farmaceutyczna, która odkryła nowy lek, zanim wypuści go na rynek, opatentowuje swój produkt. I przez ponad 20 lat tylko ona mając monopol, może go wytwarzać i sprzedawać po cenach, jakie sama dyktuje. Lek taki nazywa się oryginalnym. Sytuacja się zmienia, kiedy patent wygasa. Wtedy lek zawierający dokładnie tę samą substancję leczącą może produkować inna firma, a nawet równolegle wiele innych firm. Oczywiście cena leku spada, bo jest konkurencja. Leki te nazywa się generycznymi.
Czy tańszy lek działa tak samo?
Producent leku generycznego przed uzyskaniem pozwolenia na sprzedaż musi udowodnić, że jego produkt działa dokładnie tak samo, jak lek oryginalny. Producentów generyków, tak samo jak producentów oryginałów, obowiązują zasady monitorowania leku, wyjaśniania i zapobiegania działaniom niepożądanym. Przy produkcji leków oryginalnych i generycznych muszą być stosowane te same standardy jakościowe.
Dlaczego firmy farmaceutyczne udzielają rabatów na leki?
Nikt chyba nie wierzy w to, że firmy farmaceutyczne działają jak organizacje charytatywne. Jak każde przedsiębiorstwo muszą dbać przede wszystkim o to, aby przynosić zyski. Dlatego też rabaty udzielane są na leki, które mogą mieć problem ze sprzedażą, a więc te, które mają tańszą konkurencję. Lek, któremu wygasa patent i który ma tańsze odpowiedniki, producent próbuje utrzymać na rynku, udzielając rabatu. Niestety, nie wszyscy wiedzą, że nawet z rabatem leki te są często droższe od swoich tańszych odpowiedników.
Dlaczego ceny leków nie są jednakowe?
We wszystkich krajach Unii Europejskiej ceny lekarstw w aptekach są jednakowe, ponieważ państwo nie może zmuszać chorych, często nie w pełni sprawnych pacjentów, do poszukiwania promocji. Każdemu należą się leki w przystępnych cenach. W Polsce koncerny farmaceutyczne, jeśli chcą zwiększyć sprzedaż konkretnego leku, udzielają rabatów. Gdyby jednak zakazano rabatów, producenci drogich leków, chcąc utrzymać wysoką sprzedaż, musieliby obniżyć ceny we wszystkich aptekach.
Pacjent ma prawo
Jeśli lekarz czy farmaceuta nie poinformuje pacjenta o możliwości zamiany droższego leku oryginalnego na jego tańszy odpowiednik generyczny, pacjent ma prawo sam się tego domagać.
Art. 38 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych mówi, że:
4: Apteka ma obowiązek poinformować (
) o możliwości nabycia leku innego niż lek przepisany na recepcie. O tej (
) dawce, postaci farmaceutycznej lub postaci farmaceutycznej zbliżonej, która nie powoduje powstania różnic terapeutycznych, i o tym samym wskazaniu terapeutycznym (
)
4a: Apteka ma obowiązek na żądanie świadczeniobiorcy wydać lek, którego cena jest niższa niż cena leku przepisanego na recepcie.
(DzU z dn. 27 września 2004)