Szpitale mogą być „zielone”. Tylko wpierw muszą wyjść z długów

Demagogia? Skądże. Z końcem czerwca w Katowicach, podczas 11. Światowego Forum Miejskiego ONZ, zaprezentowano raport „Zielone szpitale”. Opracowany przez polski oddział UN Global Compact Network (to „największa na świecie inicjatywa skupiająca zrównoważony biznes”) na zlecenie Philips Polska. Koncern, dodajmy, produkuje m.in. „zieloną” aparaturę medyczną i – jak podkreśla – osiągnął neutralność węglową. Ten status, lub miano „zielonego szpitala” w Polsce osiągnęły… zgadnijcie, ile lecznic ma taki status? Mamy w kraju 575 publicznych szpitali i 560 niepublicznych. A na miano „zielonego szpitala”, takiego, który nie przyczynia się do globalnego ocieplenia, mają 2 (dwie) lecznice.

Widać, że osiągnięcie neutralności węglowej przez 1133 pozostałych jest zadaniem tak ważnym, jak ich cele statutowe: leczenie chorych. W raporcie stwierdza się, że ochrona zdrowia bardziej niszczy klimat niż np. przemysł stoczniowy czy lotniczy! Wiedzieliście o tym? No to już wiecie. Lecący samolot z Warszawy do Nowego Jorku emituje tyle CO2 , że na każdego pasażera przypada (wg smoglab.pl) 624 kg gazu, bez którego cola pozbawiona jest smaku, a przez który średnia temperatura w świecie rośnie w zastraszającym tempie. Co w szpitalach daje ślad węglowy?

Największym źródłem emisji klimatycznych w ochronie zdrowia jest spalanie paliw kopalnych – węgla, ropy i gazu. Choćby dla ogrzewania, wyprodukowania leków i przygotowanie posiłków dla pacjentów. Skoro co 5. szpital w Polsce ma 70 lat i nie każdy z ich został poddany termomodernizacji, to nie dziwota, że są energochłonne. Gdy paliwem jest węgiel, to wiadomo… Gdy gaz, to taki szpital jest już bardziej przyjazny dla środowiska. Pewnie jednak nie na długo, o czym raport nie wspomina. A to dlatego, że wkrótce i gaz może znaleźć się na cenzurowanym, jak węgiel. Raz, że lobby walki z globalnym ociepleniem (np. Greenpeace) mają gaz za paliwo kopalne, które pogłębia kryzys klimatyczny i należy od niego odchodzić. Dwa, że pożegnanie z gazem może być łatwiejsze niż parę lat wstecz, bo paliwo jest drogie i w znacznej mierze (w Europie) pochodzenia rosyjskiego.

– Ochrona zdrowia i ochrona planety przed zmianą klimatu to są dwa bardzo silnie powiązane zagadnienia. W tym roku ONZ uznała prawo do czystego środowiska za prawo człowieka. W tle mamy 9 mln przedwczesnych zgonów na świecie z powodu niskiej jakości powietrza, wody, a w konsekwencji braku dostępu do odpowiedniej opieki medycznej. W Europie to jest pół miliona ludzi, Polska na tej mapie też jest przecież obecna. Sama niska jakość powietrza w naszym kraju zabija co roku nie mniej niż 45 tys. osób – mówi agencji Newseria Kamil Wyszkowski, prezes UN Global Compact Network Poland.

W jego opinii zielona transformacja powinna się rozpocząć od poprawy w szpitalach ich efektywności energetycznej, zmiany podejścia do projektowania i budowy, a także cyfryzacji i modyfikacji łańcuchów dostaw dla szpitali tak, aby były bardziej zrównoważone. To ostatnie pojęcie oznacza, z grubsza ujmując, jak najmniejsze szkody dla środowiska naturalnego. Raport „Zielone szpitale” pokazuje, że w Polsce coraz więcej placówek inwestuje w pompy ciepła, modernizację węzłów cieplnych i centrale wentylacyjne wyposażone w chłodnice, a także wymienia stolarkę okienną. W ciągu ostatnich 8 lat w niektórych szpitalach zużycie energii cieplnej zostało zredukowane nawet o 50 proc., generując oszczędności emisji CO2 na poziomie 1 tys. t rocznie. Dodatkowym plusem jest to, że zastosowanie wszystkich tych rozwiązań zmniejsza również koszt utrzymania szpitala - podkreślają raportujący.

Dyrektorzy większości szpitali z pewnością chcą i zadbają o to, by ich lecznice jak w najmniejszym stopniu przyczyniały się do ocieplenia klimatu. Z pewnością powszechne zainteresowanie tym zdaniem nastąpi, gdy szpitale wyjdą na finansową prostą. Na razie są w głębokim dole, finansowym. Łączne zadłużone są na ponad 17 mld zł. Można zmniejszyć emisję gazów cieplarnianych, gdyby ziścił się pomysł marszałka Senatu, który uważa, że w Polsce winno być góra 130 szpitali. Spokojnie, to sarkazm...