Tyjemy, otyłość szkodzi zdrowiu – odżywianie to także sprawa polityczna

– Otyłość i choroby związane z nieprawidłowym odżywianiem są jednym z kluczowych wyzwań zdrowotnych Polski oraz innych państw wysokorozwiniętych. Niewłaściwe nawyki żywieniowe, brak aktywności fizycznej przyczyniają się do powstawania wielu chorób. Najczęstszymi chorobami spowodowanymi otyłością są: cukrzyca typu 2, zaburzenia lipidowe, nadciśnienie tętnicze czy szereg chorób sercowo-naczyniowych – wyjaśnia dr n. o zdrowiu Katarzyna Brukało z Zakładu Polityki Zdrowotnej SUM. Na razie jest źle, ale będzie – jak już wspomnieliśmy – jeszcze gorzej. Niepokojące jest, że znacząco ponadnormatywną wagę (by tak delikatnie określić otyłość) wykazuje 50 proc. populacji powyżej 15. roku. życia. W 2019 r. – u 62 proc. mężczyzn i 46 proc. kobiet. I o ile dzieci w Polsce rzadko rodzą się z nadmiarową wagą, o tyle coraz częściej po kilku latach taką osiągają. Ok. 10 proc. dzieci w wieku 1-3 lat ma nadwagę/otyłość, a dodatkowe 18,4 proc. jest tymi przypadłościami zagrożona.

Naukowcy z Zakładu Polityki Zdrowotnej SUM opracowali, wraz z ekspertami sporządzili listę rekomendacji mających co najmniej powstrzymać proces – to już nasze określenie – obrastania Polaków zbędnym tłuszczem. Milion razy tłumaczyliśmy w se.pl, że nadwaga i otyłość to nie tylko dyskomfort w codziennym życiu, ale i życie wypełnione chorobami. Badania przeprowadzono pod tzw. kątem dwóch zagadnień - uwarunkowań politycznych środowiska żywnościowego w Polsce (wskazując najważniejsze braki, luki w zakresie istniejących już regulacji) oraz w zakresie priorytetowych działań, które powinny podjąć władze, aby poprawić jakość polityki żywnościowej.

Badania zostały przeprowadzone w oparciu o tzw. Food-EPI (narzędzie które pozwala ocenić stan wdrażania krajowych polityk dotyczących żywności i żywienia). – Warto nadmienić, że Food-EPI to również zbiór tzw. dobrych praktyk, m.in. w polityce dotyczącej składu żywności, etykietowania czy handlu żywnością. Inne dobre praktyki dotyczą tzw. infrastruktury, czyli np. zarządzania, kontroli, finansowania i zasobów – wyjaśnia dr hab. n. o zdrowiu Piotr Romaniuk z Zakładu Polityki Zdrowotnej SUM. – Z przeprowadzonych przez nas badań wynika, że dotychczasowe działania w obszarze polityki żywieniowej są na bardzo słabym poziomie. Niestety, dzięki niskim wynikom, słabo wypadamy na arenie międzynarodowej – wyjaśnia dr hab. n o zdrowiu Piotr Romaniuk ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego. – Nasze badania jasno pokazują, że należy priorytetowo podejść do tematu np. wdrożenia jasnego i prostego systemu szkoleń z zakresu zdrowego odżywiania adresowanych do osób odpowiedzialnych za codzienne żywienie dzieci i młodzieży. Warto zwrócić uwagę również na nowoczesne metody, techniki i narzędzia promocji prawidłowych nawyków żywieniowych – dodaje dr Brukało.

Nie wchodząc w medyczne subtelności rekomendacji śląskich speców od (zdrowego) żywienia, warto podkreślić jedną ich radę: trzeba wdrożyć prosty system etykietowania produktów spożywczych. Żywność musi być opatrzona przejrzystymi etykietami, zawierającymi najważniejsze informacje o składzie danego produktu. Postulują o oznaczeniu ich, jak w systemie świateł drogowych. Kolorem zielonym – sięgaj często, pomarańczowy – wybieraj od czasu do czasu, czerwonym – unikaj. Czy jednak producenci zechcieliby stosować inne kolory niż zielony? Wątpliwe...