W Polsce około 1 milion Polek boryka się z endometriozą, ale szacuje się, że niezdiagnozowana endometrioza może dotyczyć nawet 3 mln kobiet

Życie z bólem

Kobiety ciepiące na endometriozę borykają się często z silnymi bólami miesiączkowymi. Ponadto, wiele z nich skarży się na problemy związane z dyskomfortem podczas oddawania moczu, stolca, zaparcia, biegunki, wzdęcia, czy nudności. Ból opisywany przez pacjentki z endometriozą jest często jako promieniujący do innych części ciała, np. nóg, pośladków czy krzyża.

Dolegliwości związane z chorobą potrafią być na tyle silne, że kobiety z endometriozą nie są w stanie normalnie funkcjonować. Zdarza się, że z powodu swojej choroby wiele kobiet rezygnuje z kontaktów towarzyskich, nie pojawia się w pracy, czy unika zbliżeń. Nieleczona endometrioza postępuje i niszczy narządy, na które nacieka.

Wyzwanie diagnostyczne

Podstawowym problemem jest późna rozpoznawalność endometriozy, średnio po 6-8 latach dolegliwości bólowych wyłączających kobiety z normalnego funkcjonowania w społeczeństwie i z aktywności zawodowej. Ponadto, endometrioza może być również̇ przyczyną obniżonej płodności. Szacuje się, że około 50% wszystkich przypadków niepłodności kobiecej jest spowodowane przez endometriozę, tym samym stanowi ona bardzo istotny problem zarówno społeczny, jak i kliniczny.

- Uważa się, że u około 1 kobiety na 100 możemy rozpoznać endometriozę. Jeśli natomiast mówimy o pacjentkach, które mają problemy z płodnością, to ten odsetek jest zdecydowanie wyższy i dotyczy prawie 50% pacjentek, które nie mogą zajść w ciążę. Bez leczenia, w ciążę zachodzi tylko 50% pacjentek z łagodną endometriozą, ale już tylko ¼ kobiet z endometriozą o średnim nasileniu i kilka procent kobiet z ciężką endometriozą – podkreśla prof. zw. dr hab. Ewa Wender-  Ożegowska.

Wcześniejsza diagnostyka to wcześniejsze leczenie

Agencja Badań Medycznych rozpoczęła realizację badania z użyciem nowoczesnego, praktycznie bezinwazyjnego testu diagnozującego endometriozę. Badanie prowadzone będzie w Poznaniu, Łodzi, Rzeszowie, Lublinie, Warszawie.

Aktualnie brak jest refundowanych, łatwo dostępnych metod o wysokiej czułości i swoistości w rozpoznaniu endometriozy, które można by było zastosować ambulatoryjnie. Proponowanowane rozwiązanie ma na celu ocenę swoistości i czułości oraz wykazanie przydatności zastosowania testu EndoRNA w porównaniu do zabiegu laparoskopii w wykrywaniu endometriozy już we wczesnych stadiach, co pozytywnie wpłynie na usprawnienie procesu diagnostyki endometriozy.

Diagnostyka endometriozy testem  ma pozwolić przede wszystkim na:

• szybszą weryfikację choroby u pacjentki w przypadku podejrzenia endometriozy względem innych stosowanych standardowych technik
• zastosowanie nieinwazyjnej diagnostyki do potwierdzenia/wykluczenia endometriozy w porównaniu do inwazyjnej laparoskopii
• obniżenie kosztów diagnostyki, co miałoby wymierne korzyści dla sytemu ochrony zdrowia w Polsce
• uniknięcia działań niepożądanych związanych z zastosowaniem laparoskopii i znieczulenia ogólnego pacjentki
• możliwość potwierdzenia/wykluczenia endometriozy w warunkach ambulatoryjnych (np.: przychodniach AOS).

Kto może wziąć udział w badaniu

Do badania włączone zostanie 450 kobiet w wieku 18-45 r.ż.

• z podejrzeniem endometriozy, u których brak jest odchyleń w badaniach (USG i/lub MRI) lub/i są niejednoznaczne do interpretacji wyniki (USG i/lub MRI) pomimo objawów klinicznych sugerujących endometriozę. a które nie zdecydowały się na leczenie hormonalne (uprzednio nieleczonych hormonalnie (preparaty estrogenowo-gestagenowe lub gestageny bądź analogi gonadoliberyny))
• z wynikami w badaniach USG ilub MRI sugerujących prawdopodobieństwo wystąpienia endometriozy, które nie zdecydowały się na leczenie
• hormonalne (nieleczonych uprzednio hormonalnie (preparaty estrogenowo-gestagenowe lub gestageny bądź analogi gonadoliberyny))
• z podejrzeniem endometriozy, leczonych hormonalnie (preparaty estrogenowo-gestagenowe lub gestageny bądź analogi gonadoliberyny).

Każdej z pacjentek zostanie wykonany nieinwazyjny test EndoRNA, a jego wyniki porównane z wynikami z laparoskopii. W przypadku pozytywnej odpowiedzi dotyczącej porównywalnej skuteczności i czułości testu względem laparoskopii możliwe stanie się wczesne wykrycie schorzenia i podjęcie terapii bez zastosowania kosztownej i inwazyjnej procedury jaką stanowi laparoskopia. Wczesne leczenie to również szansa na ograniczenie skutków powikłań towarzyszących zaawansowanej endometriozie.

Podstępna choroba wpływająca na życie pacjentek

Endometrioza jest przewlekłą choroba, która może mieć negatywnie wpływać na wiele aspektów życia kobiety w tym na te najbardziej istotne czyli funkcjonowanie społeczne. Funkcjonowanie społeczne obejmuje między innymi pracę zawodową, udział w życiu rodzinnym, czas wolny, samodzielność w zakresie zaspokajania potrzeb dnia codziennego i zainteresowania. Zrozumienie, jak endometrioza może wpływać na ten obszar życia jest bardzo ważne dla skutecznego radzenia sobie z funkcjonowaniem z chorobą i dla poprawy jakości życia.

Dowiedz się więcej: https://endometrioza.abm.gov.pl/